Vandaag feest in Zweden, het is fettisdag. Letterlijk vertaald betekent dit vasten dag. Een oud gebruik (van katholieke oorsprong) dat het begin van de vastenperiode inluidt. In Zweden doet waarschijnlijk helemaal niemand aan vasten, maar de grote vraag in de krant was: “hoeveel Semlas heb jij vandaag gegeten?” Het antwoord is 1 pp. Een semla is een wit broodje wat gebakken wordt met een beetje kardemon er door. Dat wordt uitgehold en daarin gaat amandelspijs. Er overheen gaat dan slagroom. Dit leg je op een bord met warme melk en smullen maar.

Ach ja, je moet van alles hebben geprobeerd en eerlijk gezegd… 1 x per jaar is meer dan genoeg. Maar het is wel een dingetje in Zweden… In het lunchrestaurant van het ziekenhuis kreeg je er zelfs eentje gratis.

Bij thuiskomst werd het feest nog groter. Ons personsnummer is binnen.

We hadden gehoord dat je het voor jezelf moest houden en als een soort pincode moet zien. Nou dat wordt lastig om het voor jezelf te houden, want je moet het overal invoeren en aangeven…. niets zonder personsnummer. Een voorbeeldje: bij de supermarkt om de hoek kun je maaltijdstassen bestellen. Er is keus uit verschillende soorten en maten, maar hievoor moet je lid zijn. John toetste vanavond even zijn personsnummer in om te kijken hoe dit zou aflopen… en floep, daar verschenen al zijn gegevens, naam, adres, nummer, leeftijd….

Qua weer lijkt de lente er langzaam aan te komen. ’s Nachts nog vorst, maar overdag temperaturen boven nul. Dit maakte het een beetje een gore zooi, want er moet nogal wat sneeuw wegsmelten. Het is hierdoor glad, wat het lastiger maakt om te lopen. We nog een heel gaaf beeld (helaas geen foto). Toen we de hond uitlieten bij het huis, zagen we voetafdrukken van een eland staan. Waarschijnlijk een met schoenmaat 45. Jeetje wat een grote poten. Werkelijk waar, maatje olifant. 

Vandaag dan moest het gaan gebeuren….. de nationale winteractiviteit van Zweden….. lang skiën. Ook wel bekend als cross country en langlaufen.  We hadden geen idee waar we aan begonnen,  maar het is een fantastische bezigheid.  1. Je bent lekker buiten bezig in een prachtige omgeving.  2. Je leert het in een uurtje (mwaah duurt ietsje langer. 3. Het is een workout voor je hele lijf. 4. Je hebt geen tijd om waar dan ook maar over na te denken. Echt fantastisch om te doen.

Met längtskidor heb je vijf snelheden die je moet leren.  Je moet stilstaan en prikken, schuiven zonder prikken, schuiven met prikken,  een voor een schuiven met prikken en als laatste moet je helemaal niets doen behalve bukken. Nou dat kan toch iedereen!? De foto’s vertellen eigenlijk alles.

De plek waar we zijn geweest ligt aan de rand van Falun en is een groot natuurgebied. Je betaalt 50 Sek voor een kaartje.  Hiermee onderhouden ze de trails. Kortste route is 2.5km en de langste 15. Wie kan ik wijs malen dat wij uiteraard de langste route hebben gepakt.

Oh ja…. volgende keer als je gaat…. doe dan je zomerkleding aan.  Dat is een tikkie prettiger.

Vanmorgen weer mycket snö. Voor de komende week wordt er wederom snö verwacht. Komt mooi uit, we hebben net de Zweedse woorden voor het weer geleerd (regn, det är blasigt, sollen skiner och det är molnigt).

Al met al is het vanmorgen zonnig en dat komt mooi uit voor het langlaufen. Gisteren bericht ontvangen van een nieuwe familie (zie foto). Hier gaan we dan maar mooi van genieten. Is er toch iets binnengekomen.

Gisteren een gesprek met onze baas gehad (Mats Carlsson) over wat nu het beste kunnen doen wat betreft wonen. Ook deze keer is onze urgentieverklaring afgewezen en staan we weer onderaan de ladder (dus 3 x is toch geen scheepsrecht). Met hem de toekomst besproken en voor beiden ligt die aardig open. John komt mogelijk in aanmerking als enhetschef (afdelingshoofd) bij het nieuw op te zetten expertisecentrum verslaving (doping en gokken) in Falun, Richard heeft een leuke baan gezien bij F-ACT in Rättvik. Fact is hier in Zweden een nieuwe methodiek. Het leuke is dat hij is opgezet vanuit de kliniek. Het uitgangspunt is hier dan ook echt om een opname tegen te houden. Ook hier gaat het om een expertisecentrum.

We hebben er vooralsnog voor gekozen om de woningbouwvereniging te verzoeken ons toch een huis in Falun te geven. Mats heeft hiervoor een brief geschreven naar de woningbouw toe. Vandaag een stuk gereden om te onderzoeken hoe de afstand Rättvik, Falun is en waar we dan naar een geschikt koophuis kunnen gaan zoeken.

In Rättvik aangekomen weer dezelfde prachtige beelden als we hier vanuit huis hebben. Een bevroren meer, zonnetje en overal sneeuw. Deze week is het voorjaarsvakantie in Zweden en is iedereen opgelaten en uithuizig. Lokaal vermaak: Met je auto het ijs op, heel hard de muziek aanzetten en barbequen op het meer. (als je heel goed kijkt kun je dat zien op de bovenste foto.)

Een andere goede gewoonte is om een stuk over het ijs te wandelen. Dit is iets meer voor de oude lullen, dus geschikter voor ons.  Dat hebben we dan ook gedaan. Het blijft heel bijzonder om over het ijs te lopen en dan te worden ingehaald door een paar volvo’s of sneeuwscooters.

Weer terug naar huis en aan de studie. Het wordt nu een beetje veel. Oude kennis van zowel taal- als redenkundig ontleden is ver weg gezakt en moet weer terug in het werkgeheugen. Tegelijkertijd komen er zoveel nieuwe woorden bij. De oplossing die we hebben gevonden is dat nu overal in het huis briefjes hangen met de woorden en de betekenis erop.

Morgen privéles langlaufen (längtskidor maar spreek je uit als lentgwidor).

Mooi, mooi, mooi. Gisteren was een klein beetje sneeuw voorspeld.  En dat klopte ook.  Toen we de hond gingen uitlaten lag er een beetje.  Maar vanochtend lag er zo’n vijf centimeter onbelopen sneeuw op ons te wachten. Vlak daarna begon de zon te schijnen en het werd een hele mooie dag. 

Ons huisje en de weg in de ochtend. 

De parkeerplaats van de hondenoppas.

’s Middags les in de supermarkt. Met de docente door de ICA maxi Supersupermarkt!  en zien hoe en wat je moet doen voor je boodschappen.  We werden door de juf getrakteerd op ijs met bessensaus van een bes die alleen in scandinavie voorkomt.  Was erg lekker.  

De opzet van het programma voor degenen die ons komt bezoeken wordt steeds meer helder: mijnen,  lunch en moeilijke besjes met ijs.

Vandaag ook besloten om ons te gaan concentreren op een appartement in Falun. We hebben ons vanmiddag ingeschreven (zonder personsnummer en ja het lukte). We hebben zelfs de bevestigingsmiddelen al binnen. Het spreekwoord 3 x is scheepsrecht klopt, want twee keer eerder waren we afgeserveerd.  De woningbouwvereniging moet 3 mensen per maand een huis geven. Dit jaar zijn er minimaal 10 aanmeldingen binnen een de halve lesgroep staat ook nog voor ons. 

Vandaag wezen wandelen. We hadden ooit het boek wandelen in Dalarna gekocht voor een vakantie en wilden er vandaag gebruik van maken. Het boek is overduidelijk voor de zomer geschreven, want wat we ook probeerden het begin van de wandeling was nergens te vinden. Dan maar achter de mensen in het dorp aangelopen en zien waar we uitkwamen. Prachtig dorp, mooie oude waterkrachtcentrale en heerlijk weer. Het stuk dat we hebben gelopen was een lokaal uitgezette wandeltocht die gisteren was uitgezet. Het weer was zo mooi dat we zelfs op een bankje aan het water een broodje konden eten. Alleen zijn we zo ongelooflijk stom geweest om het fototoestel niet mee te nemen. Jammer, want het dorp zag er goed uit.

Tijdens het broodjesmoment vloog er nog een roofvogel langs met een duif tussen zijn poten, achterna gezeten door kauwen. Mooi gezicht! Wel zielig….

De temperatuur was op het warmst van de dag rond de acht graden. En dat voelde wel als 15. De komende dagen nog boven nul. Vanaf woensdag sneeuw en weer in de min tien. Heerlijk, want het voelt echt niet koud aan.

Als we nu uit het raam kijken ziet het er volledig anders uit. De foto’s die je nu ziet, zijn van dezelfde plek waar we hebben geschaatst…

Vandaag keurig ons “normale” ding gedaan. Boodschappen, en rondje met de hond.  Het plan was te leren langlaufen,  maar de pistes zijn een week dicht (?) We hebben een privéleraar gevonden en volgende week gaat het gebeuren. De temperatuur is boven nul.  De Zweden hebben het over de vårvintern. Een soort van lente in de winter.  Van de week was een metereologe op tv. Zij legde de komst van de lente uit aan de hand van de temperatuur van het zeewater. Haar conclusie: in het zuiden is het lente. Volgende week wordt een aantal dagen sneeuw voorspeld en gaat de temperatuur weer omlaag.  Maart noemen ze hier nog winter. 

Tijdens de wandeling vandaag was goed het verschil te zien tussen noordelijke en zuidelijke hellingen…

Ook nog een lekkere plek gevonden voor een lokaal drankje.

Met dit uitzicht. Eerste visite: ’s ochtends de ijzermijn en daarna lunchen hier. Schaatsen is optioneel en als het lang duurt voordat iemand komt zou het wel eens zwemmen kunnen worden. 

Zo zien onze avonden eruit: De lessen zijn rond half vier afgelopen (halv fyra, want we hebben vandaag leren klokkijken!!!) en dan proberen we onze zaakjes in de stad te regelen. Vandaag geprobeerd een bankrekening te openen. “Nee kan niet want geen personnummer”. En als we dat al wel hadden gehad hadden we ook nog een zweeds identiteitsbewijs moeten hebben. Gaat ook weer twee weken overheen. Dus die bankrekening kunnen we voorlopig op onze buiken schrijven. Het is langzaam aan wel een beetje vervelend aan het worden. Autoverzekering loopt af, tijdelijke ziektekosten mag maar met een maand worden verlengd, creditkaart mag officieel niet meer als je geen Nederlands adres hebt. En we kunnen niets doen behalve hopen dat het goed gaat komen.

En daar geloven we wel in; het is vooral een kwestie van geduld.

Bij thuiskomst vandaag een brief van de skatteverket (belastingsdienst) EN… binnen twee weken!!!. Helaas, een brief voor John dat hij eerst zijn arbeidscontract moest overleggen. (en dat is nog steeds niet binnen). Vreemd overigens dat hij nu een contract moet inleveren, want hij kan omdat hij getrouwd is gewoon meeliften op het getrouwd zijn. We doen het er maar mee, het wordt er toch niet anders van.

Als we thuis komen gaan we eerst met Arwen een stuk  lopen. Vandaag was de zonsondergang zo mooi, we liepen in de Oranje sneeuw. Hierna drinken we wat of gaan direct koken. Om 18.00  (“klockan sex” eller “prick sex”) kijken we het zweedse journaal. Kijken is een ruim woord want de helft van de tijd is het signaal er niet. Dan eten, en dan aan de studie. Eerst de aantekeningen van de dag uitwerken, dan huiswerkopdrachten maken en daarna met elkaar oefenen op de uitspraak.

Wij dwingen onszelf zo veel mogelijk zweeds te spreken. Dus als we een winkel in gaan beginnen we in het Zweeds. Vanwege de verbaasde en soms zelfs paniekerige reacties van de medewerker gaan we over op het engels wat mensen veel fijner vinden dan ons gestuntelt.

Beiden zijn tevreden over de voortgang. Vanmiddag zeiden we tegen elkaar dat het tempo van de lessen wel wat hoger mocht. Dit heeft ermee te maken dat “wij hollanders” veel woorden kunnen herleiden uit het duits, engels of nederlands. Klasgenoten hebben meer moeite met uitspraak, woordenopbouw en schrijven.

Vandaag met zijn 3en het grote meer op gegaan.  We hebben de kleine ronde van vijf kilometer gedaan om te kijken hoe het ons zou bevallen en hoe Arwen het eraf zou brengen met zoveel mensen om haar heen. (Goed). Ze zocht naar verloop van tijd de sneeuw op zodat ze minder zou uitglijden.  Aan het einde van de route begon ze wat te hinken,  dus goed dat we niet voor een langere route zijn gegaan. 

Het is heerlijk om te doen.  Het ijs is goed, en op wat scheuren na, niet van mindere kwaliteit dan Thialf. Het kost relatief weinig energie dus konden we het goed volhouden.  Vandaag was een bevestiging van deze kant op willen komen. Hoe zalig is het om ’s ochtends je schaatsen te pakken en het meer op te gaan voor een “klein rondje”. 

Als we het hele rondje hadden willen schaatsen is het 20 km. 

Het barstte trouwens van de Nederlanders op het ijs.

Vanavond zijn we gaan kijken bij de schaatstocht in het volgende dorp. (vanuit Nederland gezien het vorige dorp, maar dat lijkt me relatief). Tijdens de Runn en bij volle maan wordt de route verlicht met (een soort van) tuinkaarsen. De route is helemaal schoongeveegd en voor een kilometer of acht kun je dan bij kaarslicht een tocht maken.

Je snapt het; dit moesten we zien (Vi måste se!) We hebben wat foto’s gemaakt en ik plaats ze hierbij, maar meer dan een indruk wordt het niet. Hier in Zweden is nacht ook echt nacht en zie je niet meer dan dit.

Op deze foto zie je de afstand tussen twee kaarsen (metertje of drie). Tegelijkertijd zie je ook mensen schaatsen. Dat zijn die zwarte vierkantjes in het grijs…..

Uitzicht op het dorp vanaf het ijs.

Je kunt op zo’n avond goed de zweedse cultuur proeven. Als zo’n festijn in Nederland zou zijn geweest dan had je van tevoren kaartjes moeten kopen om mee te mogen doen. Als je niet mee had kunnen doen, was je met een paar mensen en een koelbox langs de kant gaan staan kijken en werd de sfeer opgeleukt met een of ander bandje en een instant cafe.  Nee dan Zweden. Je komt met je gezin of vriendengroep, trekt in stilte je schaatsen aan en draait je rondje. Als je jonge kinderen hebt sleep je gewoon de kinderwagen het ijs op en doet je ding. Het saaie ervan is dat het dus op geen enkele manier een leuke happening wordt. Het mooie ervan is dat je  op een winteravond midden op een meer staat dat diep bevroren is en dat een of andere knakker zo’n 8 kilometer lang bezig is geweest met kaarsjes neerzetten!!! En aangestoken heeft! En dat jij daar bij kunt zijn.